NAMAZ VAKİTLERİ VE TEMKİN HAKKINDA SUÂL VE CEVAPLAR

Bu bakımdan bizler de, az da olsa böyle şartları bulduğumuzda ancak rasat yapabiliriz. Maksadım işi zorlaştırmak değil, hakikati gözler önüne sermektir. Emekli Astsubay Kaptan Mutasım Yazıcı’nın 1984 senesinin 10. ayında yaptığı ra- satlardan verilen aşağıdaki misaller, durumu daha iyi izah edecektir: • 8/10/1984 Enlem 34° 51’ N, Boylam 9° 38’ W, LMT ile GMT aynı, hava çok berrak, rutubet %51 19° 22’ 34” doğu ufkunda beyazlık başladı, saat 05:08. 17° 20’ 38” doğu ufkunda kızıllık başladı, saat 05:18 • 17/10/1984 Enlem 30°16’ N, Boylam 68° 39’ W, LMT 19:16, GMT 23:16, ufuk bulutlu, 16° 54 ’ batı ufkunda kızıllık kayboldu. • 18/10/1984 Enlem 30°16‘ N, Boylam 71° 26’ W, LMT 05:36, GMT 09:36, ufuk bulutlu, 16° 41‘ 08” doğu ufkunda kızıllık başladı. • 24/10/1984 Enlem 29° 27’ N, Boylam 80° 01’ W, LMT 05:15, GMT 10:15, ufuk bulutlu, 16° 25’ 15” doğu ufkunda kızıllık başladı. • 25/10/1984 Enlem 24° 15’N, Boylam 83° 30’ W,LMT 19:11, GMT (26.10.1984-00:11), ufuk bulutlu, 17° 00’ 35” güneş ufkun altında kızıllık kayboldu. • 26/10/1984 Enlem 24° 16’ N, Boylam 85° 54’ W, LMT 05:31, GMT 10:31, ufuk bulutlu, 17° 07’ 11” doğu ufkunda kızıllık başladı. • 27/10/1984 Enlem 23° 43’ N, Boylam 92° 16’ W, LMT 05:01, GMT 11:01, ufuk bulutlu, 16° 52’ 41” doğu ufkunda kızıllık başladı. Görüldüğü gibi, ufkun tamamen berrak oluşu ile ufkun az da olsa bulutlu oluşunun rasat- lara tesiri açık olarak görülmektedir. İmsak vakti güneş -18 derece ufkun altında iken başlar diyenlere şunu söylemek iste- rim. O vakit, almanaklarda (Astronomical Twilight) olarak bilinir. Bu vakit, doğu ufkunda gü- neş ziyasının ilk görüldüğü an ile kızıllığın ilk başladığı an arasındaki iki vaktin ortasıdır. Bu vakitte güneşin ziyası, ufka yayılmış oluyor ki, yaptığım rasatlarda dini cihetlerden düşü- nürsek, imsak vakti çoktan başlamış oluyor. Sonra bu Astronomical Twilight, asıl maksadı yıldız rasadı yapmak isteyen seyircilere (Navigator), sabah rasat vaktinin ilk başlangıcını ve akşam rasat vaktinin bittiğini göstermektedir. İslamî olarak bu -18 derece güneşin ufkun altında oluş vakti, yatsı ve imsak vakitlerini göstermek için tesbit edilmiş bir vakit değildir. Yani bu tesbit edilirken dinî bir gaye güdülmelidir. Zihinleri bu -18 dereceye takılan kimse- lere şunu sormak isterim: Her türlü şüpheden uzak vakitte oruca başlamak varken, neden bazı çevrelerce yıldız rasatlarına başlamak için tesbit edilmiş bir vakit olan -18 derecede oruca başlamakta ısrar ediliyor. Eğer bu vakitte, ufuk tek göz ile rasat yapılacak kadar aydınlanmamış olsa, hiç rasata ilk başlama vakti olarak kabul edilir mi? Bu vakit tek gö- zün kuvvetine göre ayarlanmıştır. Çünkü denizde mevki tayini için Sextant aleti ile yapılan rasatlar daima tek göz ile yapılmaktadır. Tek gözün kuvvetine göre bildirilen bu vakitte, iki göz açık olarak bakıldığında ufkun aydınlığı daha çok ve kuvvetli olarak görülecektir. O zaman imsak vaktinin çoktan başlamış olduğu daha bariz olarak anlaşılacaktır. 17