NAMAZ VAKİTLERİ VE TEMKİN HAKKINDA SUÂL VE CEVAPLAR

Maarif nezaretinin 1898 yılında imsak vakitleriyle ilgili yayınladığı “Muhtasar İlm-i Heyet” isimli kitapta temkin şöyle anlatılmıştır: “-17 derece üzerine İşâ-i Evvel, -19 derece üzerine de vakt-i fecir ve İşâ-i Sâni hesap edilir. Fecirden temkin tarh olunmakla imsak bulunur. (Mekteb-i Bahriye-i Şâhâne) Fenn-i Heyet Muallimi Yüzbaşı Mustafa Hilmi Efendi, 1306 [m.1888] baskılı Heyet-i Felekiyye kitabının 280-281. sayfalarında da temkinin lüzumundan bahsetmiştir. 6 1186 (1772) yılında İstanbul için hazırlanan Ruznâme’deki yatsı vakitleri temkinlidir, im- sak vakti içinde Ruznâme’nin altına şöyle not düşülmüştür: “İmsak temkinsizdir, oruç tutacak kimse on beş dakika önce başlaması gerektir.” Evkât-ı İslamiyye Müzesi Müdürü ve Eyyüb Sultan Camii Muvakkiti Ahmed Ziya Bey, fec- rin doğuşu ve vakt-i imsak hakkında şunları söylemektedir: Güneşin doğuşundan önce uf- kun doğu cihetinde meydana gelen iplik gibi ince beyaz aydınlık, ufkun diğer tarafında ince siyah aydınlıktan ayrıldığı anda fecr-i sâdık doğdu denir. Bu hadise bir yerin herhangi bir nok- tası için itibar olunmayıp en yüksek yerin ufkundaki hâdisedir. En yüksek yerin ufkunda fecr-i sadık doğduğu halde şehrin tamamı için imsak vakti ve en yüksek yerdeki namaz kılan için hem imsak vakti, hem de sabah namazının evvel vakti girmiş olur. Şehrin alçak mahallerinde fecr-i sadıkın doğuşu henüz görülmemesi hasebiyle sabah namazını fecrin görülmesine ka- dar tehir etmek faziletlidir. Yoksa en yüksek yerde fecr-i sadıkın doğuşuna kadar yiyip içenler oruçlarını ifsad etmiş olurlar. İstanbul da en yüksek yerine nazaran hesap edilmiş bulunan vakit ile fecr-i sadığın doğuşu arası en fazla yirmi bir dakika sonra oluyor ki imsakten yirmi bir dakika sonra sabah namazı eda edilebilir. (Evkât-ı Salât, Mahfil 1341 (1923), c. III; sy. 35; s. 160-163) 6 Heyet-i Felekiyye’de alakalı metnin sadeleştirmiş hali şöyledir: 241’inci mâddede beyan olunduğu üzere şer’-i şerîfde hem öğle namazı vaktinin girişinde güneşin bulunulan mahallin meridyeninden batıya doğru hareketine biraz meydan bırak- mak ve hem de görünen batışın – ışın kırılması, güneşin yarıçapı ve bulunulan yerin yüksekliği tesîrinden dolayı – güneşin merkezinin ufukta batışından sonra meydana geleceğinden akşam namazı vaktinde bir hataya dûçâr olmamak için hesap olunan vakitlere temkin namıyla, İstanbul’umuz için 10 dakika kullanılır. Herhangi bir mahal için temkînin miktarı hesap edilmek lazım gelse inhitât-ı ufk-u o mevki’in en yüksek noktasına göre almak lazımdır. Farazâ İstanbul’umuz için bulunacak temkînde inhitât-ı ufuk en yüksek olan Çamlıca tepesine göre dâhil-i hesap edilir. 100, 500, 1000 metre irtifalarda bulunan mahaller için temkînin miktarları talep edilse farazâ 41 derece arzında bulunan İstanbul’da zikredilen irtifâ’lara göre görünen batış zamanları hesap olunup en alçak yer ile en yüksek yer arasındaki vakit farkları alınır ve temkîn müddeti bundan ibaret olmuş olur. İstanbul İmsak Güneş Öğle İkindi Akşam Yatsı 01.01.1898 05:39 07:26 12:17 14:38 16:51 18:29 Osmanlı Takvimi 01.01.1923 05:39 07:26 12:17 14:38 16:51 18:29 Yeni Osmanlı Takvimi 01.01.1931 05:39 07:26 12:17 14:38 16:51 18:29 Takvim-i Ziya 01.01.2019 06:34 08:21 13:18 15:39 17:55 19:30 Fazilet Takvimi (1 Saat İleri Saat) 1900’lerden günümüze namaz vakitleri Fazilet Takvimi’ne uymaktadır: 10